De magnetiserende blik van Al Pacino + dromerige documentaire

Hoe is het om als kunstenaar te leven en werken? In het nieuwe seizoen van Art Dept. (NTR) zie je korte films over talentvolle kunstenaars gemaakt door talentvolle kunstenaars. Iedere aflevering bestaat uit een bijzonder portret of beeldcolumn, waarin een aspect van de kunstenaar wordt uitgelicht. Elk van de filmmakers schrijft de komende weken een bijdrage voor deze nieuwsbrief. Met deze week: Okki Poortvliet over haar werk Vierkant Veldwerk. 

Tot slot vind je onderaan deze nieuwsbrief ook kijksuggesties voor het themakanaal NPO 2 extra, waarop dagelijks onafgebroken kunst en cultuur te zien is.

Veel plezier!

Voor mijn eerste Art Dept. film Vierkant Veldwerk reisde ik naar het Boheemse Woud van Tsjechië om daar Milah van Zuilen te filmen. Milah is beeldend kunstenaar en bos-ecoloog in opleiding en ze werkt met maar één vorm: het vierkant. Milah’s focus op dit figuur, gecreëerd door de mens, is haar manier om te onderzoeken hoe wij de natuur naar onze hand zetten. 

De reis naar Tsjechië was voor mij al een avontuur. Na een aantal uur rijden belandde ik in de bijzondere wereld van Milah’s bos en haar atelier vol vierkanten. Het was een feest om deze wereld vast te leggen. Haar werk en ideeën gaan over thema’s die mij ook bezighouden. Hoe gaan wij als mens om met de aarde? En hoe kunnen wij ons daar als jonge makers, jonge mensen, tot verhouden? Ik logeerde in Milah’s huis aan de rand van het bos, at de groente uit haar moestuin en maakte mee hoe de kapotte kachel het hele huis met rook vulde. Terug in Nederland bezocht ik Milah in haar ouderlijk huis, de betonnen en vierkante wereld van Barendrecht.

Vierkant Veldwerk gaat over Milah, haar ideeën, haar omgeving en natuurlijk haar werk. Maar de film is voor mij ook een herinnering aan de bijzondere dagen in Tsjechië, een onderzoek naar hoe mijn filmstijl en Milah’s werk elkaar konden vinden én een document over de invloed van de mens op zijn omgeving.

Ik ben benieuwd welk gevoel de Vierkant Veldwerk bij je oproept!

➢ Kijk HIER Vierkant Veldwerk (12 min.) van Okki Poortvliet voor Art Dept. (NTR)

De documentaire Het vuur van Al Pacino vertelt het verhaal van de acteur die wereldberoemd werd in rollen in films als The Godfather, Serpico, Scarface en Scent Of A Woman. Het is het verhaal van een jongen die The Bronx ontsteeg. Het is het verhaal van een acteur met een magnetiserende blik. Het is het verhaal van een acteur die verdronk in het werk, alcohol en een depressie maar uiteindelijk met zijn succes leerde omgaan. Het is het verhaal van Al Pacino.

➢ Kijk Het vuur van Al Pacino (NTR) HIER (52 min.)

In de Poëzieweek verscheen Komijnsplitsers, de nieuwe dichtbundel van Marieke Lucas Rijneveld (1991). Daarin onderzoekt hij wat het betekent om te wonen: in een huis, in jezelf, in een lichaam en in verhoudingen tot anderen. Wie of wat heb je nodig om een compleet mens te zijn? In het programma Brommer op Zee gaan Ruth Joos en Wilfried de Jong met Marieke Lucas in gesprek over de weg naar (zelf)acceptatie en over het verlangen naar liefde, leven en de dood.

Voor NPO Cultuur leest Rijneveld het titelgedicht Komijnsplitsers! Luister de opname terug op ons account op Instagram via: @npocultuur.

En wie is er verder te gast in deze uitzending? Frank Westerman praat met lezers over De graanrepubliek, zijn boek over Oost-Groningen. Westerman doet zelfs een oproep om met ideeën te komen voor een nieuw hoofdstuk. En in het schrijfhok zit Alex Boogers. Hij schrijft een brief aan de schrijver en dichter Bernlef. De brief is hier te lezen en bekijken.

➢ Kijk deze uitzending van Brommer op Zee (VPRO) HIER (40 min.)

Afgelopen week vond de 51ste editie van het International Film Festival Rotterdam (IFFR) plaats. Op NPO Start zijn een aantal populaire films uit de programma’s van eerdere edities van het het IFFR te vinden. Wij tippen je vooral: Transnistra.

Transnistra is een dromerige documentaire over de beleveniswereld van kansarme tieners in Transnistrië, een gebied dat zich na het verdwijnen van de Sovjet-Unie eenzijdig onafhankelijk verklaarde van Moldavië maar dat door niemand wordt erkend. Hoewel het de reden was om zich af te splitsen, is van onderlinge verbondenheid tussen de bewoners weinig te merken. De Zweeds regisseur Anna Eborn laat de twijfel onder jongeren zien: blijven ze of gaan ze weg? Hebben ze überhaupt het geld om te vertrekken?

Het middelpunt van de documentaire is Tanya, die haar beste vrienden aan het lijntje houdt terwijl ze al een vriendje in het buitenland heeft. Ze neemt de jongens mee naar de natuur en vervallen flats voor korte avontuurtjes of gewoon voor wat gezelligheid. Met zwoele elektronische muziek suggereren Eborns intieme shots dat deze idylle slechts voor even is. In een land dat niet bestaat is het leven extra vluchtig.

➢ Klik HIER om Transnistra (VPRO) te bekijken (89 min.) En klik HIER voor een overzicht van andere IFFR films.

Henriette Bosmans, Frieda Belinfante, Mischa Hillesum en Sem Dresden: het zijn maar een paar van de Nederlandse componisten en musici die zijn vervolgd - en soms vermoord - in de Tweede Wereldoorlog. Seizoen 2 van de podcast Muziek tot Leven - Verhalen van musici in de oorlog duikt in het leven van componist Marius Flothuis.

Flothuis maakt carrière en is op weg een bekende naam te worden in de muziekwereld, tot de oorlog uitbreekt. Hij gaat in het verzet, wordt verraden en komt in concentratiekampen terecht. Daar houdt de muziek hem mentaal overeind. Margriet Vroomans en Benjamin de Bruijn tekenen het meeslepende levensverhaal van Marius Flothuis op in vier afleveringen met muziek van Mozart, Schubert en natuurlijk Marius Flothuis!

➢ Muziek tot Leven - Verhalen van musici in de oorlog (KRO-NCRV) beluister je HIER of via je favoriete podcast-app (30 min. per aflevering)

Wende Snijders is een van de meest veelzijdige artiesten van Nederland. Ze is thuis is klassiek, jazz, pop, elektronica, en combineert die stijlen in grensverleggende theatervoorstellingen waarin alle disciplines moeiteloos samenkomen.

In De Wildernis zoekt Wende antwoorden op vragen die we onszelf liever niet stellen, maar die ons diep van binnen wel bezighouden. Daarover gaat Johan Fretz in de podcast van Brainwash met Wende in gesprek op basis van door haar gekozen muziek. Welke nummers zijn vormend geweest voor haar denken en haar creaties?

➢ Luister HIER het interview met Wende (54 min.) in de Brainwash Podcast (HUMAN)

Afgelopen zondag waren rechtstreeks vanuit het Concertgebouw in Amsterdam de hoogtepunten uit het oratorium Solomon van Georg Friedrich Händel te horen. Maar wat is een oratorium eigenlijk?

Ga even mee naar Engeland in de achttiende eeuw, de tijd waarin opera’s steeds minder populair werden. Opera was een soort dure liefhebberij van de adel, met verhalen in een ver land in een verre tijd in de vreemde Italiaanse taal. Dat had grote gevolgen voor de man die destijds de Engelse operatheaters domineerde: Georg Friedrich Händel. Om te kunnen blijven werken, ging hij zich richten op verhalen waarin het moderne publiek zich kon herkennen in de eigen, Engelse taal: het oratorium. Muzikaal is er weinig verschil tussen Händels opera’s en oratoria. Wel speelt het koor in de oratoria een grotere rol.

Händel schreef onder andere het oratorium Solomon, gebaseerd op het verhaal uit het Oude Testament. Het tweede deel van dit oratorium staat helemaal in het teken van het salomonsoordeel. Twee vrouwen bevielen van een baby. Een van de baby’s overleed, waarna de moeder hem verwisselde voor de levende baby van de ander. Beide moeders eisen in Salomo’s rechtszaal de levende baby op. Als Salomo beveelt het nog levende kind doormidden te houwen, wordt meteen duidelijk wie de echte moeder is.

De hoogtepunten uit het oratorium Solomon van Händel hoor je in Het Zondagochtend Concert, uitgevoerd door het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Peter Dijkstra en het Groot Omroepkoor.

➢ Luister HIER de live registratie van de hoogtepunten van Solomon (90 min.) in Het Zondagochtend Concert (AVROTROS)

Via het themakanaal NPO 2 extra is dagelijks onafgebroken kunst en cultuur te zien. Kijk HIER waar je de zender vindt op jouw televisie. Liever op je laptop, tablet of telefoon? Dat kan HIER.

➢ Het grootste van het grootste - Abraham Tuschinski | Zondag 13 februari, 20.58 uur

In deze documentaire wordt het dramatische verhaal verteld van een arme joodse kleermaker uit Polen die, op weg naar Amerika, in Nederland bleef steken. Met het verwezenlijken van zijn eigen American Dream werd Abraham Tuschinski de koning van de Nederlandse cinema. Als parel in zijn kroon realiseerde hij in Amsterdam het Tuschinski theater.

➢ Achtste symfonie van Mahler | Zondag 13 februari, 23.52 uur

De achtste symfonie van Gustav Mahler is een van de grootst opgezette symfonieën aller tijden en vereist honderden muzikanten en koorleden. Op 23 februari 2019 heeft het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Marc Albrecht deze monsterproductie opgevoerd in het Concertgebouw in Amsterdam.

➢ Ademtocht - De vele gevechten van Maite Hontelé | Dinsdag 15 februari, 20.08 uur

Als negenjarig meisje begint ze bij de Gelderse fanfare, 25 jaar later is ze de koningin van de salsa in Colombia: De Nederlandse trompettiste Maite Hontelé. ‘Ook al is ze wit van buiten, ze is zwart van binnen’, zeggen haar fans. Maar terwijl Maite op de top van haar roem is, worstelt ze met haar instrument en met zichzelf. Waar deze strijd toe leidt is te zien in deze documentaire.

➢ Spoken Word Sessie: Gery Mendes | Vrijdag 18 februari 21.48 uur

Gery Mendes manoeuvreert zich moeiteloos tussen verschillende disciplines. Als MC, dichter, singer-songwriter, producer en theatermaker maakt hij indruk met alles wat hij uitvoert. Hij bracht twee albums uit, stond op diverse festivals in binnen- en buitenland en deelde het podium met diverse artiesten. Zijn soulvolle, rauwe hiphop bestaat uit een bijzondere mix van singer-songwriter, jazz, bossa, afro en zelfs rock.

➢ Conny Janssen Danst loves Rotterdam: Boijmans van Beuningen  | Vrijdag 18 februari 21.48 uur

Deze dansfilm van Conny Janssen Danst, een van de meest toonaangevende moderne dansgezelschappen in Nederland. De film is gemaakt in samenwerking met Museum Boijmans Van Beuningen en ontwerpster Daisy Kroon. Een ode aan Rotterdam!

NPO Cultuur Instagram is een aanvulling op het aanbod van onze nieuwsbrief. Met de beste dagelijkse kijk- en luistertips - zoals je van ons gewend bent - maar ook met exclusieve content, zoals de Kunstvlog!

Alles over kunst en cultuur van de gehele publieke omroep, verzameld op een pagina? Ga naar: https://welkom.npo.nl/themas/kunst-cultuur