7 jan, 2022

De mooiste Nieuwjaarsconcerten + de Notenkraker op z'n Hollands

2022 is in volle gang en bij deze kan ook het Culturele Nieuwjaar beginnen. Dit jaar mogen wij jullie exclusieve content aanbieden, speciaal voor onze lezers gecreëerd door vijf geweldige gastredacteuren. We trappen deze week af met gastredacteur Meltem die alles weet over dichters. En natuurlijk tippen we je het beste uit het aanbod van de NPO op het gebied van kunst en cultuur. Veel plezier!

De mooiste Nieuwjaarsconcerten op ‘n rijtje.
Notenkraker en Muizenkoning: klassiek ballet op z'n Hollands.
Peter Pannekoek zorgt voor vuurwerk.
Hoe is de nieuwe Sisi?
De NPO 2 extra programmatips voor komende week.

Gastredacteur Meltem

Gastredacteur Meltem | © Koos Breukel

Meltem Halaceli is een Nederlandse schrijfster en arabist. Ze is programmamaker bij literair festival Writers Unlimited en debuteerde in 2015 met De vergeten geschiedenis van mijn grootvader. Voor de NPO Cultuur nieuwsbrief vertelt Meltem maandelijks over haar grote liefde: poëzie. Zij zal beroemde en minder bekende dichters voor ons belichten. Deze maand trapt zij af met Mansoer al-Halladj.

Zijn dramatische leven inspireerde moderne theatermakers over de hele wereld. December 2021 ging ‘Een genadeloze god’ in première bij Theater Rast. Hierin onderzoekt regisseur Celil Toksöz samen met Sophie Kassies of en welke parallellen er zijn met de actualiteit. De voorstelling is deze maand nog te zien mits de coronamaatregelen dat toelaten.

Ik heb jouw ziel gemengd met mijn ziel

Net als wijn wordt vermengd met puur water

Als jou iets aanraakt, raakt het mij

Nu ben jij mij, te allen tijde

Deze extatische versregels behoren toe aan de Perzische schrijver, reiziger en soefi-mysticus Mansoer al-Halladj (858-922). Zijn leven stond, net als dat van alle soefi’s, in het teken van het zoeken naar diepere betekenissen van de Koran, het teniet doen van het ego en de erkenning dat God alomtegenwoordig is.

In dit gedicht worden de zielen van de dichter en God met elkaar vermengd: voor soefi’s het hoogste doel, maar angstaanjagend voor orthodoxe autoriteiten. Al-Halladj viel ook op door aanmoediging van de bedevaart buiten Mekka door minireplica’s van de Kaaba te bouwen in eigen huis. Hij vond het belangrijk zeven keer rond de Kaaba van je hart te passeren.

Hij schreef een aantal boeken, maakte verre reizen naar Khorasan en India. Met zijn uitspraken en gedichten riep hij enerzijds stevige weerstand op en anderzijds kon hij rekenen op bewondering van een grote groep mensen. Zijn fans gaven hem de bijnaam ‘de hartenlezer’.

Met zijn beroemdste uitspraak Ana al-Haqq [ik ben de waarheid] gaf hij op ultieme wijze uiting aan de mystieke eenheid met God. Hij werd hierom jarenlang opgesloten. Uiteindelijk stierf hij door marteling en executie. Straffen die hij volgens sommige bronnen kalm, en zelfs met vergeving van zijn aanklagers, onderging.

Een genadeloze god door Theater RAST

Nieuwjaarsconcerten

Podium Witteman houdt een Nieuwjaarsborrel | © NTR

Hoe kunnen wij jullie beter een gelukkig en gezond nieuwjaar toewensen dan met de allerbeste Nieuwjaarsconcerten? Of je 2022 nu binnen wilt stormen met feestelijk geblaas of gemoedelijk betreedt met klassieke muziek en evergreens, er is voor iedereen wat.

Klik op de titel om te luisteren of kijken:

Het Zondagavond Concert: Nieuwjaarsconcert. Als we op het stemgeluid van Laetitia Gerards (sopraan) en Raoul Steffani (bariton) afgaan, wordt het een gelukzalig 2022. Dit concert kan niet stuk met componisten als Strauss (Die Fledermaus), Gounod (Romeo et Juliette), Delibes (Les filles de Cadix) en nog veel meer. Dirigent Enrico Delamboye is het sausje dat alle verfijnde smaken naar boven haalt.
Podium Witteman: Nieuwjaarsborrel. Speciaal voor alle vaste kijkers is er een enquête gehouden naar de mooiste optredens van 2021. Uit de inzendingen zijn een paar mensen geselecteerd. Zij kondigen in de studio hun lievelingsoptredens van afgelopen jaar aan. Zit jouw favoriet er ook bij?
NBE Nieuwjaarsconcert. Het Nederlands Blazers Ensemble speelde op 1 januari traditiegetrouw haar Nieuwjaarsconcert in het Concertgebouw van Amsterdam. Dit jaar voor de 50ste keer! Een muzikaal feest vol bijzondere verhalen en nieuwe composities.
Het beste van Burt Bacharach. Bestaat er iets beters dan de combinatie Trijntje Oosterhuis - Metropole Orkest? Jawel, Trijntje en het Metropole Orkest die de liedjes van meestercomponist Burt Bacharach ten gehore brengen. I Say A Little Prayer, The Look of Love, What The World Needs Now. Geen officieel Nieuwjaarsconcert, wel een feest van herkenning en herleving, ideaal om het begin van 2022 mee te vieren.

De Notenkraker op z'n Hollands

Notenkraker en Muizenkoning | © NTR / Hans Gerritsen

Notenkraker en Muizenkoning is de meest succesvolle in Nederland uitgebrachte balletproductie aller tijden. Helaas moest Het Nationale Ballet de voorstellingsreeks van dit seizoen na enkele voorstellingen al annuleren. Op 18 december is de laatste voorstelling met publiek gefilmd, dus wij kunnen nu gelukkig toch genieten van deze fenomenale uitvoering.

Waarom kijken?

Sprookjesachtig. Dit is de ultieme balletvoorstelling voor de feestdagen. Het Nationale Ballet geeft zelfs een extra feestelijk tintje aan deze klassieker en dat vond onze redactie hoognodig in natte grijze dagen. Een voorstelling vol fantasie en magie. Niet alleen voor volwassenen, want er doet ook indrukwekkend jong talent mee.
Hollands. Het originele verhaal speelt zich af op kerstavond in een Duits stadje. Maar dit keer is het Sinterklaasavond in het Amsterdam van 1810. Het resultaat is een heerlijke Hollandse sfeer met schaatsscènes op de Amsterdamse grachten en heel veel sneeuw. De versie van choreografen Toer van Schayk en Wayne Eagling is ook typisch Nederlands. Geen wonder dat al in de eerste scène de dynamische dansers één worden met de meeslepende muziek.
Tsjaikovski. Hoe vaak je de wereldberoemde muziek ook hoort - vooral ‘De Suikerfee’ klinkt overal rondom kerst - de melodieën van componist Tsjaikovski blijven aanstekelijk en verbeeldend. Wij zaten onbewust alles mee te neuriën. Niet in de laatste plaats omdat deze uitvoering van het Balletorkest - onder leiding van dirigent Fayçal Karoui - tot de absolute top behoort.

> Kijk Notenkraker en Muizenkoning HIER

2021 volgens Pannekoek

Peter Pannekoek | © BNNVARA

Peter Pannekoek was deze hele week in het nieuws vanwege de Twitter-rel die ontstond na zijn oudejaarsconference. Peter maakt meerdere grappen over Lange Frans en die werd boos. Maar verder kon de 35-jarige cabaretier rekenen op lovende recensies. Ook van ons. Wij waren al fan van Pannekoek om zijn zelfspot, maar met zijn conference wist hij ons ook echt te raken.

Waarom kijken?

Relativeren. De hoogtepunten - of eigenlijk dieptepunten - van 2021 komen in een lekker tempo voorbij. Stukken leuker dan een jaaroverzicht van het Journaal. De bestorming van het Capitool, de eindeloze kabinetsformatie en natuurlijk het steeds veranderende coronabeleid. Eigenlijk was het een zwaar jaar, maar Pannekoek laat ons met humor terugkijken.
Roast. “Als je ergens last van hebt, ga je niet naar het ziekenhuis. Dan ga je naar dokter Lange Frans die niet in medicijnen gelooft, maar wel in ufo’s.” Niet alleen Lange Frans krijgt ervan langs, ook Lil Kleine moet het ontgelden. “Voor de mensen die het nieuws hebben gemist: Pauperkabouter zou zijn vriendin hebben mishandeld.” Normaal zijn wij niet zo van het ‘roasten’ maar dit konden we niet weerstaan.
Roerend. Behalve scherpe grappen, geeft Pannekoek ons ditmaal genoeg om over na te denken. Het wordt een indrukwekkend betoog om als maatschappij weer empathisch en begripvol te worden. De scherpe randjes zijn er nog lang niet af, maar Pannekoek presenteert zich hier als een uitgediept personage.
Actueel. Ook al werd de voorstelling eerder opgenomen, de grappen zijn toch actueel. De meest recente ontwikkelingen rondom het coronavirus ontbreken niet en dat is toch wat iedereen bezighoudt. Pannekoek staat aan het einde van de show voor een lege zaal. Treffend, aangezien de Nederlandse cultuursector het zwaar heeft.

> Kijk de Oudejaarsconference van Peter Pannekoek HIER - tot 11 januari zonder NPO Plus account en tot 7 juli met NPO Plus

De nieuwe Sisi + meer kostuumdrama's

Dominique Devenport als Sisi en Jannik Schüman als Franz Joseph | © KRONCRV

Sissi uit 1955 hoort bij de feestdagen. Rondom kerst is Romy Schneider steevast te bewonderen in de rol van de eigenzinnige prinses Sisi. Wij moeten toegeven dat we meestal met een half oog kijken vanwege de zoetsappigheid. Tijd voor modernisering, een nieuwe tv-serie bij de NPO. We kunnen je alvast verklappen: deze Sisi - met een s minder - is een stuk pikanter. Mocht je daar niet van gediend zijn, dan kun je je historische hart alsnog ophalen bij de andere kostuumdrama’s die we voor je selecteerden.

Sisi. Wanneer Elisabeth van Oostenrijk, ook wel Sisi genoemd, keizer Franz Joseph leert kennen, is er onmiddellijk een onweerstaanbare aantrekkingskracht. En laat Franz Joseph nou net op zoek zijn naar een bruid, een sterke keizerin. Deze zesdelige serie schijnt een nieuw licht op Sisi, meteen duidelijk in de “bevredigende” openingsscène van aflevering 1.

Downton Abbey. Heeft deze fantastische serie nog een introductie nodig? Dit Britse kostuumdrama over het wel en wee van een aristocratische Engelse familie en hun personeel (voor, tijdens en na de Eerste Wereldoorlog) is gelukkig weer elke werkdag om 16.10 uur te zien op NPO 2.

The Duchess. De Engelse Georgiana Spencer is de meest fascinerende vrouw van de 18e eeuw. Op haar zeventiende trouwt zij met de machtige hertog van Devonshire. Georgiana is geliefd bij het gewone volk en wordt vereerd door prinsen en ministers. Maar achter haar vurige imago schuilt een vrouw die verwaarloosd wordt door haar echtgenoot en hunkert naar liefde.

> Kijk alle afleveringen van Sisi HIER

> Kijk alle afleveringen van Downton Abbey HIER

> Kijk The Duchess HIER na de uitzending op 7 januari om 23.50 uur op NPO 2

Actrice Maggie Smith in 'Downton Abbey' | © KRONCRV

Komende week op NPO 2 extra

Via het themakanaal NPO 2 extra is dagelijks onafgebroken kunst en cultuur te zien. Kijk HIER waar je de zender vindt op jouw televisie. Liever op je laptop, tablet of telefoon? Dat kan HIER.

DeWolff treedt op | © ANP Kippa / Ferdy Damman

➢ Concert: DeWolff & het Metropole Orkest | Vrijdag 7 januari, 23.00 uur

Concertregistratie van het 50-koppige Metropole Orkest en de psychedelische southern bluesrockband DeWolff.

➢ Film: Land of mine | Zaterdag 8 januari, 20.30 uur

Het is mei 1945. Duitse krijgsgevangenen worden gedwongen hun eigen landmijnen te ruimen langs de westkust. Sergeant Carl Leopold Rasmussen leidt de missie met harde hand.

➢ Documentaire: Digital Galleries | Zondag 9 januari, 20.55 uur

De evolutie van de beeldende kunst heeft geleid tot nieuwe elektronische galerijen zoals Artechouse en projecten zoals Super Real in New York, dat videomapping tot kunstcategorie heeft verheven.

➢ The Art of Museums | Maandag 10 januari, 20.30 uur

Sasha Waltz bespreekt in het Musée d'Orsay in Parijs onder andere de werken Olympia van Manet, The Origin of the World van Courbet en Blue Water Lilies van Monet.

➢ Het Concertgebouworkest speelt Bartók | Woensdag 12 jan, 19.29 uur

Reeks concerten ter gelegenheid van het 130-jarig bestaan van Het Koninklijk Concertgebouworkest. Dit keer het Concert voor orkest van Bartók. Dirigent is Mariss Jansons.

Nog meer NPO Cultuur!

NPO Cultuur Instagram is een aanvulling op het aanbod van onze nieuwsbrief. Met de beste dagelijkse kijk- en luistertips - zoals je van ons gewend bent - maar ook met exclusieve content, zoals de Kunstvlog!

Rachel Pouwer maakt haar populaire Kunstvlog | © NTR

Alles over kunst en cultuur van de gehele publieke omroep, verzameld op een pagina? Ga naar: https://welkom.npo.nl/themas/kunst-cultuur

Vond je deze editie leuk? Ja Nee

NPO Cultuur nieuwsbrief

NPO Cultuur is op dit moment het grootste podium dat de Nederlandse cultuurliefhebber kan bezoeken. Wekelijks zijn er tientallen programma’s uit alle uithoeken van de sector. Van kunst tot film en van muziek tot theater. Het gaat ons zelfs soms duizelen. Om die reden tippen wij je iedere vrijdag mooie, belangrijke of interessante programma’s van afgelopen én komende week, zodat je niets hoeft te missen.

Klik hier om je uit te schrijven.

Als deze nieuwsbrief doorgestuurd is en je wilt je aanmelden, klik dan hier.

Created with Revue by Twitter.